KÖŞE YAZISI: Hacı Rıfatlar Konağı

İzzettin KÖMÜRCÜ

Bu sütunlarda zaman zaman Taraklı’nın eski evlerinin ihtişamını anlatıyorum

Bugünkü köşe yazımızda yine tarihi bir konağı kaleme alacağım.

Eski ihtişamlı evler bugünde Taraklı’da turizme en ihtişamlı şekilde hizmet vermeye devam ediyor

Ulucami Mahallesi’nde benimde evimin hemen yakınında. Hacı Rıfat’lar Konağı.

Taraklı’yı görmeye gelen turistlerin uğrak yeri. Geçtiğimiz yıl Taraklı’da çekilen televizyon dizilerinde görüntüsü ve yapısı nedeniyle set olarak kullanıldı.

Hacı Rıfatlar Konak işletmecisi Ahmet Emir Gençr’den konak hakkındaki bilgilerimizi genişletiyoruz.

“Beypazar’lı Müderris Hüseyin Efendi’nin oğlu olarak 1865 yılında Beypazarı’n da doğan Hacı Rıfat Bey (Cürel) babasının Müftü olarak Taraklı’ya atanması üzerine burada büyüyecektir. Babası Müderris (profesör) Hüseyin Efendi’nin Müftü olarak görev yaptığı Taraklı o yıllarda 5 medresesi 1 rüştiyesi (ortaokul) bulunan zamanının Adapazarı ile aynı nüfus ve ticari büyüklüğe sahip 1 bin nüfuslu bir yerleşimdir.

Taraklı yüzyıllar boyunca İstanbul’u Anadolu’ya bağlayan tarihi İpek yolu ve Osmanlı’nın İstanbul-Bağdat Devlet Karayolu üzerinde çok önemli bir konaklama ve ticaret merkezidir.

Hacı Rıfat Bey (1865-1949) Bugaristan’ın Şumnu bölgesinden göç ederek Taraklı’ya yerleşen Kolağası (Osmanlı Devleti’nde yüzbaşı-binbaşı arasında rütbe) Ali Bey’in kızı Sadiye Zeynep Hanım ( 1880-1946) ile evlenir. Hacı Rıfatlar Konağı kendilerine düğün hediyesi olarak gelinin babası Kolağası Ali Bey tarafından 1896 yılında yaptırılır. Hacı Rıfatlar Konağı taş temel, ahşap karkas tekniğinde yapılma kırma çatılı ve altı odalıdır. Hacı Rıfat Bey ile Sadiye Zeynep Hanım ‘ın Mehmet (1899-1944) Nuri (1905-1926) isminde iki oğlu doğar. Ticarete arabacılık yaparak başlayan Müderris oğlu Hacı Rıfat Bey ticaret hayatında oldukça başarılıdır. Sakarya, Bilecik, Bolu ve Eskişehir civarında başta koza olmak üzere akla gelebilen her ürünün ticaretini yapar. Taraklı ve Geyve’de çok sayıda dükkanın ve deponun sahibi olur. Oğlu Mehmet Gürel ile birlikte Cumhuriyetin ilk çeyreğinde İstanbul Sirkeci’de önemli tüccarlardan birisi halin gelir. Bazı ticarethanelerin yanı sıra tarihi Cihan Otel’ini’de satın alıp işletir.

Hacı Rıfat Bey’in oğlu Mehmet Gürel Hacı Rıfatlar Konağı’n da Müşerref Hanım’la evlenir. Bu evlilikte Selahattin (1929-2007) ve Vedat (1939-2014) isimli iki oğul Mebruke ve Nurten isimli iki de kız çocukları dünyaya gelir. Torun Selahattin’in eşi Fahriye Hanım ve Torun Vedat’ın eşi bu konağa gelin gelirler. Mebruke Hanım ve Nurten Hanım ise bu konaktan gelin çıkarlar.

Hacı Rıfat Bey Ailesi Hacı Atıf Bey Ailesi ile birlikte Osmanlı’nın son elli ve Cumhuriyet’in ilk elli yılının en varlıklı ailesidir. Yunuspaşa Camii’n de okunan mevlitlerde sütlü şerbet ikram edildiğinde bunun Hacı Rıfat Bey’in 21 yaşında vefat edip Yunuspaşa Camii Haziresine defnedilen oğlu Nuri için dağıttığı anlaşılır. Eşi Sadiye Zeynep Hanım’ın da evine gelen misafirlere ballı şerbet ikram ettiği yıllardır Taraklı’da konuşula gelmektedir. Sadiye Zeynep Hanım fakir ve kimsesiz çocuklara günlük sofra kurup zaman zaman giydirmesiyle de meşhurdur.

Hacı Rıfat’ın oğlu Mehmet Gürel’den torunu olan Selahattin Gürel’in başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkelerine yaş sebze ve meyve ihracatını yapan ilk Türk’tür

Hacı Rıfatlar Konağında dört kuşak yaşamış hatta beşinci kuşak fertleri de 2000 yılına kadar tatillerini zaman zaman bu evde geçirmişlerdir. Hacı Rıfat Bey’in beşinci kuşak torunları İstanbul ve Amerika’da yaşamaktadır”

28. 3. 2006 tarihinde Sakarya İl Özel İdaresi tarafından kamulaştırılan Hacı Rıfatlar Konağı’nın 2006-2010 tarihleri arasında restorasyonu Taraklı Belediyesi tarafından gerçekleştirildi ve 15 10. 2014 tarihinde mülkiyeti Taraklı Belediyesi’ne geçti.

Nefes kesici eşsiz doğa manzarasına sahip, gökyüzü mavisi ile yeşilliğin kavuştuğu, gecelerin, gündüzlerin ayrı yaşandığı, büyüleyici ambiyansı, birbirinden leziz tatları ve eşsiz yöresel köy kahvaltısı ile unutulmaz bir gün geçirebileceğiniz Hacı Rıfatlar Konağı yaz ve kış dört mevsim hizmet veren 100 kişilik dubleks kapalı alana; ahşap ve taş işçiliği ön plana çıkartılarak otantik bir şekilde dizayn edilmiş ve eski yapısı hiç bir şekilde bozulmamıştır. 250 kişilik açık alanıyla dere kenarına paralel oluşturulmuş oturma alanlarıyla; ıhlamur, erik, ağaçları altında, tarihi Osmanlı dokusunu, Taraklı yapısını her daim yaşatmaktadır. Hafta sonu ve hafta içi gezi ve tur operatörlerinin uğrak yeri olan Hacı Rıfatlar Konağı’n da güvenli, temiz, doğayla baş başa huzurlu, sağlık dolu, günübirlik, ekonomik, rahat bir tatil geçirebilirsiniz.

“Sakin Şehir” Taraklı’da ki konakları anlatmaya devam edeceğiz

Tıpkı şimdi anlattığımız gibi

Görüşmek dileğiyle Hoşçakalın