TARAKLI’DA DİBEK TAŞLARI

İzzettin KÖMÜRCÜ

“İçi oyuk dibek taşları

Şimdi olmuş sokak taşları

Bulgur ve keşkeklik yapardı

Dibeği döven tokmakları”

Alaattin Yılmaz

Kıymetli Okuyucular;

Taraklı’dan Alaattin Yılmaz çektirmiş olduğu fotoğrafla bu dörtlüğü paylaşmış sosyal medyada.

Ben bu paylaşımdan çok etkilendim. Rüştiye ve Hamam sokaktaki dibek taşlarını yerinde gördüm.

Dibek taşları sokak meydanlarında ortak kullanılan içi oyulmuş büyükçe taşlardı.

Her iki dibek taşı da eski yerlerinde değillerdi. Biri bir evin duvarına dayalı, biri de sokaktaki bir yapının hemen bitişiğinde kaderine terk edilmişti.

Oysa Taraklı’da 2000’li yılların başlarına kadar yüzlerce yıllık “dibek dövme” geleneği sürüyordu ve imece usulü ile yapılıyordu.

Bir anda yıllar öncesine gittim. O günleri hayalimde canlandırdım.

Dibek taşlarında buğdayların dövülmesi festival havasında geçerdi.

Öncesinde buğdaylar yıkanarak kazanda kaynatılır ve kılçan kilimlere serilerek kurutulurdu.

Önce bulgur, daha sonra keşkeklik yapılırdı.

İşte bu esnada avuç avuç kaynatılmış buğdaylardan yemek en büyük zevkimizdi.

Güz mevsiminde bulgur ve keşkeklik yapmak amacıyla dibek taşlarına konulan buğdayı ağaç tokmaklarla döverek kabuğundan ayırırlardı.

Dibek taşlarına ıslatılarak konulan buğdaylar dört beş kişi tarafından hızlı bir ritimle dövülürken sanki yer sarsılırdı.

Yorulanların yerine sırada bekleyen diğer kişiler geçerdi.

Sonra kepeği bulgurdan savrularak ayrılıyordu.

Dibek dövenlere ikramda bulunmak adettendi.

Tabii ki dibek taşında dövülerek yapılan bulgur, keşkeklik ve diğer yemeklerin tadı daha lezzetlidir.

Ayrıca Taraklı dışında yaşayan yakınlarımıza da yapılan bulgur ve keşkeklikler hediye olarak gönderilirdi.

Artık gelişen teknoloji karşısında dibek taşlarında bulgur ve keşkeklik yapımı terk edildi.

Bugün atıl durumda olan dibek taşları bize atalarımızdan kalan kültürel bir mirastır.

Dibek taşları, bizi geçmişimize götürecek bir hatıradır. Bu tür hatıralar, kültürel mirasın hatırda kalması, unutulmaması açısından büyük bir önem taşır.

Geçmişle aramızda bir bağ olacaksa ve kopmuş olan bağlar yeniden kurulacaksa dibek taşları da bunu sağlamaya dair güzel bir imkândır.

Yok olmadan hikayesiyle birlikte korunmalı… Sokaklarımız birtakım yapay nesnelerle değil, elimizde imkan varken bu tip yerel ve özgün olanaklarla dekore edilmelidir.

Çok Değerli Öğretmen, Öğrenci ve Velilerimiz,

Yeni eğitim ve öğretim yılı hayırlı olsun. Tüm öğretmen ve öğrencilerimize yeni eğitim-öğretim yılında başarılar diliyorum.

Haftaya tekrar görüşmek üzere hoşçakalın. Sağlıcakla kalın…