Ali Vahit Hoca: Foto-Metin

Mustafa Özbilge

Bir öğretmenim vefat ettiğinde, neden aileden biri vefat etmiş gibi üzüldüğümü düşünmemiştim daha önce. Yaşım bazı şeyleri düşündürtmüyordu belki. Sanırım bazı şeyleri anlamak için yaşlanmak gerekiyor. Kırk yaşıma geldim. İnsan yaşlandıkça anılarına daha çok bağlanıyor. Anılar arasından çıkan biri, bu âlemden öte âleme göçtüğünde, geçmiş biraz daha silikleşiyor. Gidenle beraber geçmişinden bir parçanı yitirmiş oluyorsun.

Ali Rıza Hoca’nın ölümünde ilkokuldaydım. Haberi Mehmet Ali Hoca vermişti eve gelip. Babam evde yoktu, inşaatta çalışıyordu. Çalıştığı inşaata gittim. En yakın öğretmen arkadaşının ölüm haberini vermek bana düşmüştü. Tuğlaların yanına çöküp başını kollarıyla kapayarak hıçkıra hıçkıra ağladığını gördüm. Babamı ilk kez ağlarken görüyordum.

Kadir İlker Hoca kansere yakalanmıştı. Gebze’ye hastaneye gittik arkadaşlarla. Bize ve kaç nesle beden eğitimini, birçok spor dalının inceliklerini, sporun ciddiyetini öğreten o güçlü genç adam, şu amansız hastalığın son aşamasındaydı. Konuştu, konuştu… Yorgun haliyle anlattı durumunu. Atlatacağını ummuştuk, olmadı. Taraklı’nın çocuklarına çok emeği geçmiş Trabzon’un beyefendisini kaybettik. Sonra Mehmet Ali Hoca’nın apansız ölümü… İnanmak gerçekten zordu.

Dün gece ablam haber verdi: “Vahit Hoca vefat etmiş!”

Neden Foto-Metin demedi?

Biz öğrencileri için o, fen bilgisi, biyoloji, sağlık bilgisi gibi derslerin öğretmeni Ali Vahit Tüzün’dür. Hem ortaokulda hem de lisede girerdi derslerimize. Fakat otuz altı pozluk fotoğraf makinemizi götüreceğimiz ya da vesikalık lazım olduğunda yani dükkânına gideceğimiz zaman o, Foto Metin’dir.

En son ne zaman fotoğraf çekildim ona? On yıl önce. Evleneceğim zaman evlilik muamelatı için fotoğraf lazım olduğunda, eşimle gitmiştik. Sohbet ettik, tebrik etti. Fotoğraflarımızı çekti. Kesinlikle para almayacağım, benim hediyem olsun, dedi. Almadı.

Eski öğretmenler okulda serttir. Hoca da çok disiplinliydi. Bu sebepten sivil hayatta yine de şimdiki öğrencilerin hocalarına yaklaştığı gibi senli benli olamazdık hocayla. Fakat okuldan çıkan Vahit Hoca, dükkânda Foto-Metin’e dönüşünce bizdeki korku, çekince kalmazdı. Okul laboratuvarında, mikroskobun merceğinden bakardı; çarşıda fotoğraf makinesinin objektifinden. 

Türkiye gazetesi vasıtasıyla 90’lı yılların başında fakir ve orta halli ailelerin on sekiz vitesli bisiklet alma imkânını Taraklı’ya Foto-Metin getirdi. Siyah, lacivert, kırmızı bisikletler, sabahın erken saatinden gece yarısına dek Hoca’nın dükkânında montelenerek sahiplerine teslim edilmişti. Bana kalırsa bu çok büyük bir hizmetti. O dönemin aboneleri hem gazete okuma alışkanlığı edindi hem de yüzlerce çocuk, şartlar itibariyle edinemeyeceği bisikletlere sahip oldular. Benim de kırmızı, çamurluklu, arkalıklı, zilli bir bisikletim olmuşsa Hoca’nın vesilesiyledir.

Taraklı’da habercilik/ajans çalışmalarına öncülük etmesi, tıpkı Mehmet Ali Hoca gibi Vahit Hoca’nın da Taraklı’ya olan aidiyet hisleriyle ilgiliydi. Vahit Hoca’nın, okul derslerinde başarılı olamayan öğrencisi Murat Diri’yi, Foto-Metin olarak yanına alıp yetiştirmesi, Murat’ın ona “ustam”dı ifadesinden anlaşılacağı üzere eğitim-öğretimi çarşıda da devam ettirdiğini göstermekteydi.

Vahit Hoca’nın hasta olduğunu bilmiyordum; ama yakın geçmişte büyük bir üzüntü yaşadığını arkadaşlarla dükkânına ziyaretine gittiğimizde görmüştük. Çok müteessirdi. Geldiğimize sevinmişti. Derdini ayrıntısıyla yaşlı gözlerle anlatmıştı. Her şeyin kendiliğinden çözüleceği tesellisinde bulunmuştu arkadaşlar. Öyle de oldu. Ama süreç içerisinde Hoca’nın çok yıprandığını biliyordum.

Ben de bir öğretmen çocuğuydum. Taraklı’daki öğretmenler babamın arkadaşıydı. Çocukken babamın yanında idareci odalarına, öğretmen odasına girip çıkabiliyordum. Okula giderken beni arabalarına alırlardı. Benimle şakalaşıp daha samimi olabiliyorlardı. Bu sebepten imtiyazlıydım, diğer öğrencilerden daha yakındım öğretmenlere. Bu ölümler artık beni daha çok etkiliyor sanki. Yaşlandığımdan mı yoksa her öğretmenimin ölümünde babamın da ölebileceği ihtimalini mi hissediyorum?

Ben de çok zamandır bir öğretmenim. Giden her öğretmenimle kendi ölümüm mü geliyor yoksa aklıma?

Ali Vahit Tüzün hocama, nâm-ı diğer Taraklı’nın Foto-Metin’ine Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum…