Bu Ezber Bozulmalı

Ali Haluk PEKTAŞ

Ezbere bir hayat yaşıyoruz dersem,ezbere bir laf etmiş mi olurum bilmem? O zamanki adıyla (Kerrat cetvelini) şimdilerde çarpım tablosunu ezberlemekle başladık ilk okula.Ve hiçbir zaman ,hiç kimsenin de yedi tane sekizi bir araya getirip sayarak hakikaten elli altı mı ettiğini saydığını görmedim ! Böyle ezberle dediler ezberledik.Sonra fizik,geometri kanun,teorem ve hipotezlerini ezberledik hiç deneyeme den. Daha sonra ülkeler coğrafyasında bütün ülkelerin haritalarını ezbere çizmeye üzerine büyük şehir,dağ ve akarsularını işaretlemeyi ezberlettiler.Sanat tarihi dersinde bütün tarihi eserlerin planlarını ezbere çizerdik, özelliklerini ezberlerdik.(su gibi ezberledim) derdik iyi ezberlediysek.Bu tabir ezberimizin de su gibi takılmadan aktığını ifade ederdi. Bu gün bu derslerin hacmi nedir bilmem ama var olan derslerin de ezbere olduğunu biliyorum.

Daha sonra büyüdük bir işimiz oldu.(Tahsilin)yani eğitim ve öğretimin bir devlet kapısına yamanmak için yapıldığı ezberletildiğinden çoğu arzu ettiği kapının anahtarını (diplomasını) alarak o kapının liyakatlı (o maka -mın hakkını veren,oraya layık olan) görevlisi oldu !(mu) ?..Kimimiz amir,kimimiz memur olduk. Eğitim imkanı bulamayanlar veya bulsa da bu ezberi bozanlar serbest çalıştı.Amir ve memurlara da görevleri, sorumlulukları ezberletildi.İnisiyatifler hapsolunarak sınırlar çizildi.Bu sınırları zorlayıp ezberi bozanlara “işgüzarlık hastalığından” vaz geçmeleri ihtar edildi.(Eşekli kütüphaneci) yazımı okuyanlar bu örneği görür.Nizamın,düzenin sadece otorite ile sağlanacağı amire; disiplin ve itaatin zarureti ,amir karşısında, doğru da olsa fikir beyan etmenin saygısızlık olabileceği de memura ezberletildi.(Hatta amir karşısındaki en güzel duruşun ellerini göbek hizasında birleştirip başını hafifçe sağa eğerek itaatin örneğini göstermek olduğunu kabiliyet sahibi daha zeki memurlar keşfedebilmişlerdir…) Sonra bu düzen içinde tıkır tıkır işleyen bir bürokrasi oluştu…Her kademedeki görevli “işgüzarlık hastalığından” kurtarıldı ama bu sefer “salla başını al maaşını” hastalığı kronik bir hal alarak inanç gibi hayatımıza yerleşti…Ama bu hastalık ülkeye zarar verse de şükür ki uygulayanlara bir zararı olmuyor ve rahatlık sağlıyor -du. Önemli olan bu zevatın sağlık sıhhat ve afiyetleri ve temiz sicilleriy -di... Yoksa bizleri kim idare ederdi ?..

Öteden beri dikkatimi çeken bir şey var.Her mesleğin işin,bilginin bir uzmanlığı var;ayakkabı boyacılığının bile.(Ayakkabılarımı boyayan acemi boyacı,çoraplarıma da boya kaçırınca,oğlum çorapları da boyadın dedim :-abi çoraplara para almıyoruz dedi)…Zeki milletiz vesselam.Lakin konu din ve siyaset olunca bu konuda uzman olmayanı görmedim !.. Büyük çoğunluk din konusunda da siyaset konusunda zannınca ve ezberletildiği gibi söz söyleyebiliyor,tartışabiliyor. Dahası en doğrunun kendi düşüncesi olduğunu iddia edebiliyor!..Eğitimli ,eğitimsiz halk olarak ezberlerle yaşadığımız için bu ezberi yaptıranların (sistem ve özellikle siyasetçilerimizin) de çok hoşlandığı bir şey halinde devam ediyor. Sorgulamayan, bu nedenle tepki gösteremeyen,tepkiyi ancak kendi inanç,siyasi görüş ve ideolojisine karşı olana gösteren ! sadık ve yılmaz savunucu olan bir toplum olduk.Birbiriyle didiştirilmesi, birbirine karşı gittikçe hırslanan ve kinlenen bir duruma getirilmesi de,her sözde doğru bilginin,gösterilen fotoğrafın ezberlenmesini kolaylaştırıyor...

Ama bu ezberi bozan,sorgulayan sessiz görülen bir kesim;dönen tekere çomak sokan,fincancı katırlarını ürküten ,ses çıkararak sıranın dışına çıkan insanlarımız da var.Ama bu sorgulayanlar , entellektüel geçinme adına çokbilmiş,satılmış,yalaka veya haindir ezber yaptıran-

 lara ve ezbere yaşayanlara göre…Oysa”Sorgulanmamış bir hayat yaşamaya değmez” diyor Sokrat.

Her meşru olmayan hal,haksızlık ve zulmün dayanak noktası,yine bu zulmü gören halktır. Sorgulamayan,haklı tepkisini gösteremeyen veya farkında olmadan, akıl ve görüşünü kiraya verdiği görüş ve düşüncelerin şablonundan kurtaramayan ,özellikle siyasette ve insan görüşünde yanlış ve hatalar olabileceği gerçeğini kabul ve itiraf edemeyen kimlik ve bilinç fakiri, inatlık içindeki insanlarımızın çokluğu ölçüsünde bu ezber devam eder…Sonra bu ezbere hayattan,masa başında şeytan taşlayarak, ezberlediğimiz ! şikayetleri ederiz…

Ama , bu ezber bozulmalı ;ufkumuza perde olan sisin dağılıp güneşin aydınlattığı çevremizi görebilmemiz için...Yoksa güneş her gün doğuyor...