TOKİ'den Tarihi Yapıların Restorasyonuna 28,5 Milyon Kaynak

İzzettin KÖMÜRCÜ

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), özel hukuka tabi gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetindeki korunması gerekli tescilli taşınmaz kültür varlıklarının bakım, onarım ve restorasyonu için tahsis edilen kredi miktarını arttırdı. 2010 yılında 49 restorasyon projesi için 3.9 milyon, 2011'de 73 restorasyon projesi için 6.4 milyon lira kredi veren TOKİ, bu yıl 371 proje için 28.5 milyon TL kredi ayırdı. Tarihi yapılar için kredi üst limiti de 105 bin liraya çıkarıldı.

TOKİ'nin sağladığı restorasyon kredisi ile yıkılmı ve yok olma tehlikesi içinde bulunan Ankara Beypazarı Evleri, Karabük Safranbolu Evleri, Ankara Vilayet Konağı, Adıyaman Samsat Sahabe Safvan Bin Muattal Türbesi, Elazığ Çarşı Mahallesi eski Hükümet Konağı, Gaziantep Şahinbey Bayaz Han Kültür Merkezi, İstanbul Üsküdar Fatih mahkeme binası ve İstanbul Denizcilik Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü hizmet binasının yeniden hayat bulduğu belirtildi.

TOKİ'den yapılan açıklamada, tescilli taşınmaz kültür varlıklarının bakım, onarımı ve restorasyonuna katkı sağlamak için 2005 yılında 'restorasyon kredisi' uygulaması başlattı. TOKİ, 2005 yılından bu yana 371 projeyi krediye uygun bularak yaklaşık 28.5 milyon lira kredi sağladı. Başlatılan restorasyon projelerinden 214'ü tamamlandı. TOKİ'nin 2005 yılında 16, 2006'da 51, 2007'de 34 projeye kredi sağladığı, 2008 yılında 55, 2009 yılında 93 yapının yeniden hayat bulması için destek verdiği belirtildi. TOKİ, 2010 yılında 49, 2011'de ise 73 olmak üzere toplam 371 projeye 28 milyon 591 bin lira kredi tahsis ettiği açıklandı.

TOKİ, restorasyon kredilerinde 2005 ve 2006'da üst limiti 75 bin lira olarak belirledi. 2006-2010 yılları arasında kadar kredi üst limiti 80 bin lira olduğu halde 2011'de ise 90 bin lira kredi veridi. 2012 yılıyla birlikte restorasyon kredi miktarı arttırılarak 105 bin liraya çıkarıldı. TOKİ yeni yılda, her bir proje için, keşif özetinin yüzde 70'ine kadar ve en fazla 105 bin lira kredi verilmesi kararı aldı.

Restorasyon kredisi başvurusunda eserin, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu'nun onaylanmış rölöve ve restorasyon projeleriyle restorasyon raporu, onaylı projeye göre düzenlenmiş keşif raporu, arsanın ve binanın durumunu gösteren, tapu örneği gibi belgeler isteniyor. Tarihi tescilli kültür varlıklarının restorasyonu projesini 2005 yılında bugüne kadar İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Amasya, Bartın, Çanakkale, Muğla, Uşak, Kastamonu, Tokat, Trabzon, Giresun, Edirne, Şanlıurfa ve Artvin illeri, Safranbolu, Kalecik, Bergama, Ürgüp, Taraklı, Bolaman, Bandırma, Ayvalık, Milas, Foça, İnegöl, Mudanya, İnebolu, Alanya, Akçaabat, Osmaneli, Mudurnu, Kemaliye, Göynük, Taraklı, İncesu, Zile ve Dalay ilçelerinde, Mustafapaşa, İbrahimpaşa, Kalkan, Uzungöl ve Daday beldelerindeki birçok projeler için kredi imkanı sağlandığı belirtildi.