İzzettin KÖMÜRCÜ Dıngıldak Masa

Anadolu Ajansı

Değerli Okuyucular;

Bu gün sizlere farklı bir konudan söz edeceğim. Sizlere 23 yıldır hiç ara vermeden muhabirlik görevini sürdürdüğüm Anadolu Ajansı hakkında bilgiler vereceğim.

Neden bu konuyu seçtiğimi soracak olursanız mutluluğumu sizlerle paylaşmak isterim.Çünkü Anadolu Ajansı şu günlerde kuruluşunun 89.yıldönümünü kutlamakta.Anadolu Ajansı’nın tarihi, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihi ile adeta özdeştir. Öyle ki, Türkiye Büyük Millet Meclisi açılmadan 17 gün önce, 6 Nisan 1920’de kurulan Anadolu Ajansı, devleti kuran bu kurumun çıkardığı ilk yasaları duyurdu; Milli Mücadelenin ve Kurtuluş Savaşı’nın her aşamasına, Cumhuriyet devrimlerine tanıklık etti.

Anadolu Ajansı, Atatürk adı ile de adeta özdeştir. Anadolu Ajansı muhabirleri, kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün her çalışmasında yanında oldular; yurt gezilerini izlediler, halka seslenişini, gösterdiği hedefleri, en iyi biçimde duyurdular; haberleriyle Atatürk’ün gerçekleştirdiği devrimlerinin kök salması için, çaba gösterdiler. AA muhabirlerinin yazdıkları haberler, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti konularında hazırlanan kronolojilerde yer aldı; Atatürk’ün söylev ve demeçleri ile ilgili eserlerde, Atatürk’ün yurt gezilerini anlatan kitaplarda, tarih ve anı kitaplarında Anadolu Ajansının haberlerinden sıkça yararlanıldı. AA muhabirleri, Atatürk’ün, Türkiye Cumhuriyeti ve halkı için gerçekleştirdiği her güzel şeyde yaşadığı sevince, mutluluğuna tanıklık ettiler; hastalığında, O’nun sağlığına ilişkin haberleri duyururken hüzünlendiler. Atatürk’ün ölümünde ise vatandaşlara da dağıtılan ve onların gözyaşları içinde okudukları hükümetin “Resmi Tebliğ”inin yer aldığı bülteni yazmanın acısını içlerinde hissettiler.

Anadolu Ajansı’nın tarihi, Türk Basın Tarihi, Türk Edebiyatı Tarihi için de önem taşımaktadır. Türk basınının gelişmesine öncülük eden Yunus Nadi Abalıoğlu, Ruşen Eşref Ünaydın, Falih Rıfkı Atay gibi kalemler, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu gibi Türk Edebiyatının önemli yazarları ve araştırmacıları ve daha niceleri, Anadolu Ajansının kuruluşundan itibaren kurumda görev aldılar, onun gelişmesi için uğraş verdiler.

Anadolu Ajansı, Türk dış politikasının, Türkiye’nin sosyal, ekonomik ve günlük yaşamının da tanığıdır. O yüzden AA’nın haberleri ve fotoğrafları, bütün araştırmacılar için birinci elden kaynak niteliğini taşımaktadır.

Kuruluş

Istanbul'un 16 Mart 1920'de resmen işgali ve Meclisi Mebusanın kapanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, Ankara’da toplanacak Meclis için seçim yapılmasını bir yazı ile 19 Martta illere, komutanlıklara bildirdi. Artık Istanbul’da kalınamayacağını gören bazı aydınlar da bir süredir Milli Mücadeleye katılmanın yollarını aramaktaydı. Bu gelişme, Anadolu Ajansı’nın kuruluşunu da sağlayacaktı.

Ankara’ya doğru yola çıkan iki ayrı kafilede yer alan Yeni Gün gazetesinin sahibi Yunus Nadi (Abalıoğlu) ile gazeteci yazar Halide Edip (Adıvar), 31 Mart'ta Geyve'de buluştular. Trenle yollarına devam eden “millici” iki aydın, Geyve-Akhisar (şimdiki adıyla Pamukova) istasyonundaki mola sırasında Ankara’ya gider gitmez ilk iş olarak “bir ajans teşkilatı” kurulmasının gerekliliğini görüştüler. Yunus Nadi ve Halide Edip, ajansın adını konuşurlarken; “Türk,” “Ankara,” “Anadolu” seçenekleri arasından “Anadolu Ajansı”nda karar kıldılar.

Bu toplantının sabahı ise 6 Nisan 1920’de Anadolu Ajansı’nın kuruluşu gerçekleştirildi. Mustafa Kemal, Anadolu Ajansı’nın kuruluşunu duyurmak için hemen harekete geçti. Mustafa Kemal Paşa, “Heyeti Temsiliye adına” bu çalışmaları bizzat yapmakla, hem Anadolu Ajansı’nın üstleneceği işleve verdiği önemi göstermekte hem de daha başından ona etkinlik kazandırmayı amaçlamaktaydı. Mustafa Kemal, Milli Mücadelenin ateşini tutuşturduğu bütün yurda; askeri ve sivil makamlara gönderdiği “tarihi genelge” ile Anadolu Ajansı’nın kuruluşunu duyurmakla kalmadı; girişilen mücadelenin iç ve dış kamuoyuna duyurulmasının önemine de işaret etti.

Geleceğe yöneliş

Anadolu Ajansı, doğru, hızlı ve tarafsız habercilik ilkesini, ilk günkü heyecanla sürdürürken, teknolojik gelişmeleri de yakından izlemektedir.

Büyük Millet Meclisi açılmadan çalışmalarına başlamasıyla genç Türk Devleti’nin “ilk ulusal kurumu” olma özelliğini taşıyan Anadolu Ajansı, işgal altındaki bir ülkede, ulusal kurtuluş mücadelesine omuz vererek, basit bir “şapiograf” makinesiyle başlattığı yayınını, bugün, aynı heyecanla en ileri bilgisayar teknolojisiyle sürdürmektedir.

1940'lı yıllarda teleks kullanmaya başlayan, 1960'lı ve 1970'li yıllarda haber ağını giderek genişleten Anadolu Ajansı, 7 Eylül 1986 tarihinde bilgisayar çağının teknolojisine uyum sağladı. AA'nın tüm yurdu ve yurtdışı temsilciliklerini kapsayan bilgisayar haber ağı, 2000'li yılların teknolojisiyle hizmet sunmaktadır.

Habercilikte son yıllarda kaydedilen büyük gelişmeleri göz önünde bulunduran Anadolu Ajansı, 30 yılı aşkın süreyle hizmet verdiği Sıhhiye Hanımeli Sokak'taki binasından, 1998 yılının Şubat ayında Tandoğan'daki yeni hizmet binasına taşındı. AA’nın yeni binasında, Konferans Salonunun girişinde profesyonel bir anlayışla Sanat Galerisi de kuruldu.

Anadolu Ajansı'nın bugün yurtiçinde 28 bölge ve büro müdürlüğü, yurtdışında ise 22’si temsilcilik olmak üzere 30 merkezde muhabirleri bulunuyor. AA, yurda ve dünyaya yayılmış bu muhabirlerince üretilen günde ortalama 700 haberi abonelerine ulaştırmaktadır.

Anadolu Ajansı, “veri yayıncılığı” adı verilen VBI sistemini de 1999’da devreye soktu. Anadolu Ajansı, bugün bu sistem sayesinde Türkiye'nin her noktasına ulaşmakla kalmadı, Avrupa'dan Türk cumhuriyetlerine, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'ya kadar, geniş bir coğrafyaya uzandı.

Anadolu Ajansı yazılı ve görsel basının yanı sıra gelişen iletişim teknolojisini dikkate alarak GSM şirketleri ve internet kuruluşlarına da hizmet vermeye başladı.

Anadolu Ajansı, fotoğraf hizmeti alanında da bugün en ileri teknolojiyi uygulayan dört büyük ajanstan biri olma özelliğini taşımaktadır. Bilgisayar sistemi ve uydu hattıyla her gün 150'yi aşkın kaliteli fotoğrafı, büyük bir hızla abonelerine ulaştırmaktadır.

Anadolu Ajansı, 6 Nisan 2002’de, ilk prestij kitabı olan Atatürk ve Anadolu Ajansı’nı yayınladı. Bu yayını 1 Ekim 2003’te Muhabirin El Kitabı ve Cumhuriyet’in kuruluşunun 80. yıldönümü dolayısıyla hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti 80. Yıl Kronolojisi (Mart 2004) izledi.

Uluslararası Işbirliği

AP (ABD), Reuters (Ingiltere), AFP (Fransa), DPA (Almanya), EFE (Ispanya), ANSA (Italya), XINHUA (Çin Halk Cumhuriyeti) gibi uluslararası ajansların yanı sıra yaklaşık 100 ülkenin ulusal haber ajanslarıyla işbirliği yapan Anadolu Ajansı'na, bu kaynaklardan her gün binlerce haber akmaktadır. Bu haberleri medyanın hizmetine sunan Anadolu Ajansı, söz konusu yabancı ajanslara da Türkiye'deki gelişmeleri aktarmaktadır.

Anadolu Ajansı ayrıca “Avrupa Ajanslar Birliği”nin üyelerinden biridir. Akdeniz'i çevreleyen ülkeler haber ajanslarının, “Akdeniz Haber Ajansları Birliği” çatısı altında birleşmesine de öncülük eden Anadolu Ajansı, daha sonra genç, kardeş Türk Cumhuriyetlerinin haber ajanslarıyla işbirliği yaparak, Türkiye'nin sesini Orta Asya'ya ulaştırmak ve bu ülkelerdeki gelişmeleri, Batı medyasına taşımak amacıyla “Türkçe Konuşan Ülkeler Haber Ajansları Birliği”nin kurulmasını sağladı. Balkan Haber Ajansları Birliği'nin de kurucusu olan AA, Asya-Pasifik Haber Ajansları Birliği'nin üyesidir.

Anadolu Ajansı, ilk kez toplanan “Dünya Haber Ajansları Zirvesi”ne ev sahipliği de yaptı. Istanbul’da, 15-17 Nisan 2003’te toplanan; 58 haber ajansından 113 delegenin katıldığı zirvenin “Sonuç Bildirgesi”nde, “haber ajanslarının, doğru, yansız, yorumsuz haber akışını sağlamalarının önündeki tüm yasal, teknik ve psikolojik engellerin kaldırılması” istendi. Anadolu Ajansı, hem Anadolu insanına hem de bütün dünyaya Milli Mücadelenin gerçeklerini anlatmak, aktarmak amacıyla 6 Nisan 1920’de çıktığı “Ateş altında haber yolculuğu”nu, dürüst, hızlı habercilik anlayışıyla; Türkiye Cumhuriyeti var oldukça sürdürecektir.

Sevgili Okuyucular;

Hiçbir şekilde sevdasından vazgeçemeyeceğimiz gazeteciliğimizi Anadolu Ajansında sürdürmeye devam edeceğiz. Meslekte Anadolu Ajansında görev yapmak ayrıcalıktır. Sakarya Bürosunda görev yapan büyüğüm büro şefimiz Halil İbrahim Uyar’ın direktifleri ile değerli kardeşlerim Şengül Oymak ve Kemal Kaymak’ın katkılarıyla Taraklı’ dan haberleri en iyi şekilde aktarmaya devam edeceğiz.

Nice senelerde birlikte olmak temennisi ile esenlikler diliyorum.

.