Geri
Abdurrahman ZEYNAL Abdurrahman ZEYNAL Kalem

Erzurum’un Bir Bilinmeyeni Sadaka Taşları

Yayın: Güncelleme:

Türk Milletinin tarih boyunca tanıdığı, devir aldığı maddi ve manevi müesseslerin uygulama biçimi her zaman örnek gösterilmiştir. Türk Milleti inanç ve ibadet esaslarını korumuş ve onları hayatın her alanına uygulamıştır. Zekâtını vermiş, Fitresini dağıtmış, sadakasını olanca çokluğuyla dağıtmıştır. İbadet yeri için Cami ve mescitleri, yolcuların, kervanların konaklaması için kervan sarayları, susayanların su içmeleri için çeşmeleri yaptırmıştır. Bu Hayratlara isimlerini koyma ihtiyacını duymamış ve sadece Allahın Rızası istenmiştir.
Sadaka taşları bu meyanda ortaya çıkan Fatih sultan Mehmet zamanından itibaren kullanılan metot olmuştur. İstanbul, Bursa, Konya, Sivas gibi şehirlerimizde rastlanan bu taşlardan Erzurum’da da olması bizler için ayrı bir sevinç kaynağıdır.
Şehirlerin imar çalışmaları, savaşlar, yangınlar sebebiyle bu kültür zamanla ortadan kalkmış sadaka taşları ya inşaat yığınları altında, ya da duvarların köşelerinde kendilerine yer bulmuş ne yazık ki günümüze kadar gelememiştir. İstanbul’da 160 sadaka taşından günümüze 35 tane gelirken Erzurum’da Yeğen Ağa Mahallesinde bu taştan ne yazık ki bir tanesine rastlanmıştır.
Erzurum’daki sadaka taşının yüksekliği 120 santimetre, kenarları oval, üst yüzeyi kare biçiminde olan taşın en üst yüzeyinde altın ve gümüş sikkelerin konulduğu 10 santimetre derinliğinde oyuk vardır. Taşın ön yüzü desenlendirilmiş olup günümüze kadar tahrip olmadan gelebilmiştir.
Türk Milletinin hayır işleme anlayışının Ayeti Kerime ve Hadislere göre şekillendiğinin en güzel örneği sadaka taşı uygulaması olmuştur.
“Veren el alan elden hayırlıdır” anlayışı, “sağ elin verdiğini sol elin bilmemesi” gereği olarak bu taşlar bir medeniyet anıtı olarak zuhur etmiştir.
Zengin olan bir şahsın gecenin bir karanlığında sadakasını getirip taşın oyuğuna koyması ve karanlıkta kaybolmasıyla birlikte ihtiyaç sahibi kimselere fakirliğini göstermeyen fukara-i sabirin anlayışında olan insanda yine gecenin karanlığında kimselerin görmediği bir anda sadaka taşından sadece ihtiyacı kadar akçeyi alıp karanlıkta kaybolması ilkesine dayanan çok onurlu bir anlayışın sonucudur.
Sadaka taşlarına konulan akçelerin günlerce alınmadığı olmuş bu durum hiçbir zaman suiistimal edilmemiştir.
Erzurum’da kaç tane olduğu belli olmayan bu taşlardan şu anda bir adet var olup koruma altındadır.

Sonuç olarak sadaka taşları ecdadımızın devir aldığı, inceltiği, estetik kazandırdığı yardım yapma geleneğinin zarafet içinde yaşatılma anlayışının bir sonucudur. Verenin ve alanın birbirini tanımadığı bir güzel davranış ve ahlak biçimidir.


30-12-2011/Erzurum

#

Yorumunuzu Ekleyin

Adı-Soyad
E-Posta
Yorum
İşlemin Sonucu
  • Yorumlar T.C. Yasalarına aykırı olamaz.
  • Hakaret içeren yorumlar, yayınlanmasa bile yasal mercilere iletilebilir
  • KVKK Kapsamında, bilgileriniz, yasal merciler hariç kimseyle paylaşılmaz.
  • Formda doldurduğunuz bilgiler ve IP adresiniz sisteme kaydedilir.
  • Yorumunuz onaylanıp yayınlandığında, sadece yorum, isim ve yorum tarih saati gösterilir.

YAZARIN SON YAZILARI

TÜRKÇENİN MUHTEŞEMLİĞİ

TÜRKÇENİN MUHTEŞEMLİĞİ

Sultan Abdülhamit'in isteğiyle anayasanın metnine 18. madde olarak Türkçe girdi.
HALK HİKAYELERİ VE ÖNEMİ

HALK HİKAYELERİ VE ÖNEMİ

Yıllarca hikayeleri destanları okuya okuya onları ezberlemiş dinleyenlere kışın uzun kış gecelerinde anlatarak gençliğimi geçirmiştim
DERS KİTAPLARI VE MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

DERS KİTAPLARI VE MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Yeni kitap demek para demek, emek demek, kağıt demek...
Ciddi Sorunlarımız Varken Kavga Etmek Niye?

Ciddi Sorunlarımız Varken Kavga Etmek Niye?

Devletimizi güçlü, milletimizi Çanakkale, Sakarya, Dumlupınar ruhuyla bir arada tutmaları zarurettir. Bu konuda gayret gösteren her kişi, kurum başımın tacıdır.
ÖLÜM VE MEZAR TAŞI

ÖLÜM VE MEZAR TAŞI

Abdurrahman Zeynal Köşe Yazısı
BİR ZAMANLAR

BİR ZAMANLAR

Toplum içinde çiklet çiğnenmediği, ağızda sigara varken bir yere girilmediği, sokak ortasında durarak konuşma yapılmadığı, yüksek sesle konuşmanın terk edep olduğu zamanlar....

GENEL BİLGİLER

Taraklı

Taraklı

Taraklı Nerede, Taraklı'nın tarihi ve coğrafi özellikleri
Taraklı Otobüs Saatleri

Taraklı Otobüs Saatleri

Ağustos 2023 Güncel Taraklı - Sakarya Otobüs Kalkış Saatleri, Taraklı Otobüs Saatler 2021, Taraklı Otobüs Tarifesi, Taraklı Sakarya ilk otobüs ne zaman? Taraklı - Sakarya Son Otobüs Ne zaman? Sakarya Taraklı İlk Otobüs Ne Zaman, Sakarya Taraklı Otobüs Saatleri, Taraklı Koop Otobüs Saatleri
Taraklı'da Gezilecek Yerler

Taraklı'da Gezilecek Yerler

Taraklı'ya geldiğinizde gezilecek yerler neresidir? Taraklı'nın en popüler gezilecek yerleri yazımızda.
Taraklı Termal Turizmi

Taraklı Termal Turizmi

Taraklı'da termal turizmi, Türkiye'deki belli başlı noktalardan biri haline gelmiştir.