İzzettin KÖMÜRCÜ
Dıngıldak Masa
Eski Bir Gelenek
Bu gün yine sizlere Taraklı ‘nın güzel ve yıllardır kaybolmayan bir geleneğinden bahsedeceğim. Yüz yılardan beri süren bu güzel gelenek adeta Yunuspaşa Çarşısı ve Orhangazi Çarşısı ile özdeşleşmiştir.
Efendim nedir bu gelenek?
Tarihi ipek yolu üzerinde kurulan Taraklı ilçemiz Osmanlı ‘ya tanıklık ettiği gibi o günlerin önemli izlerini taşıyan yerleşim şehrimizdir. En eski çarşıları Yunuspaşa ve Orhangazi çarşısıdır. Buradaki esnafların eskiden zanaat sahibi insanlar olduğu bilinir. Semerci dükkanları, mutafçı dükkanları, kalaycılar ve bir çok esnafın yer aldığı bu çarşılar ayrıca o dönemin en hareketli yerleridir. Ticaretinde son derece hareketli olduğu bu çarşıda başta erik kurusu, ceviz içi, kuru pestil gibi ürünler bu çarşılarda alınır ve Türkiye ‘nin önemli şehirlerine buradan tüccarlar tarafından gönderilirdi. Yumurta piyasası bu çarşılarımızda belirlenir ona göre yumurta fiyatı açıklanırdı. İnanmayacaksınız ama bu fiyat Türkiye için geçerli olurdu. Böylesine eski tarihe sahip olan bu iki çarşı ile Ankara Caddesi ‘nin kesişen yolları tek bir yol halinde 1517 yılında Yavuz Sultan Selim ‘in Mısır seferi sırasında komutanlarından Yunuspaşa tarafından Mimar Sinan ‘ın hazırladığı proje ile yaptırılan “Kurşun Camii” ( Yunuspaşa Camii) ‘inde birleşirdi. İşte o tarihlerde çarşı esnafı özellikle öğle namazı ve ikindi namazı vakti ezanın okunmasıyla birlikte yine bu çarşılarda bulunan çeşmelerde ve camii şadırvanında abdest alarak namazlarını kılarlardı. Bu esnada esnaflar camiye giderken dükkanını kilitleme gereği duymazdı. Yani namaz vakitlerinde bu çarşılardaki iş yerlerinin kapısı açık olurdu. Esnaf camide namazını kılarken gayet rahat olurmuş. Çünkü herhangi bir olayın yaşanacağına dair hiçbir endişesi olmazmış. Bu gelenek yıllarca Taraklı ‘da bu şekilde devam edip gitmiş.
Taraklı’da asılar öncesinin bu geleneği bu çarşılar eski günlerindeki önemi yitirmiş olsa bile hala devam etmektedir.Halen çarşıda bulunan ayakkabıcılar, tuhafiyeciler, zücaciyeciler namaz vakti ezan okunduğunda çarşıdaki çeşmelerde abdest alıp camiye giderler.Yine eskisi gibi dükkanları kapatma gereği duymazlar.Bu demek değildir ki Taraklı da her hangi bir hırsızlık olayı olmaz.Ancak çarşı esnafı ya birbiriyle akraba ya komşu.Bu nedenle birbirlerine güvenler tam .bunu şu nedenle söylüyorum.Bir esnaf bütün dükkanlara da bakabiliyor namaz vakitlerinde.Şayet çarşıda yabancı biri dolaşıyorsa dikkat çekiyor zaten.Taraklı’nın geneli içinde aynı şeyleri söylememiz mümkün .Tamamen yerli olan ilçe halkının içinde dışarıdan gelen insan kendini belli ediyor.Bu nedenledir ki ilçede asayiş son derece güvenli.Her hangi bir olayın yaşanması söz konusu olmadığı gibi olmasını da hiç istemiyoruz.
Sevgili Okuyucular,
Anahtar ve kilit kavramına pek alışık olmadığımız Taraklı ilçemizde Orhangazi ve Yunus paşa çarşısında yaşatılan bu güzel geleneğin yıllarca sürmesini diliyoruz. Neden diliyoruz biliyor musunuz? Çünkü başka Taraklı yok. O nedenle var olan Taraklı’ya ve o yöre halkının yaşattığı geleneklere sahip çıkmamız gerekiyor.
Hepinize sevgi ve saygılarımı sunuyorum
Taraklı’dan herkese selam.
#
